ทำงานให้เป็นเรื่องเล่น จะเห็นสุข
วรพล ทองเพ็ญ
SPACE Interview เชื่อว่า “โลกของการทำงานกว้างใหญ่กว่าที่คิด” และทุกอาชีพ “มีคุณค่าต่อสังคม” ไม่ว่าจะเป็นอาชีพที่ผู้คนคุ้นเคย หรืออาชีพที่หลายคนอาจไม่เคยรู้ว่ามีอยู่จริง คอลัมน์ OCCU-PLAY-TION จึงถือกำเนิดขึ้น เพื่อเปิดโลกทัศน์ให้กับเด็ก ๆ และคนรุ่นใหม่ที่กำลังค้นหาเส้นทางของตนเอง ผ่านการถ่ายทอดเรื่องราวจริงของผู้ที่อยู่ในแต่ละสายอาชีพ ทั้งเส้นทางชีวิต อุปสรรค ความท้าทาย และแรงบันดาลใจ โดยหวังว่าจะเป็นอีกหนึ่งแสงนำทาง เล็ก ๆ ในการช่วยให้พวกเขาเลือกเส้นทางชีวิตที่เหมาะสมกับตนเอง
และในครั้งแรกของคอลัมน์นี้ เราได้รับเกียรติจาก คุณวรพล ทองเพ็ญ หรือ “คุณอี๊ด” วิศวกรอาวุโสส่วนงานบริการหลังการขาย ส่วนภูมิภาค บริษัท โอลิมปัส (ประเทศไทย) จำกัด มาร่วมถ่ายทอดเส้นทางชีวิตและประสบการณ์การทำงานในสายวิศวกรรมบริการเครื่องมือแพทย์ ซึ่งเป็นอีกหนึ่งอาชีพที่มีบทบาทสำคัญเบื้องหลังระบบสาธารณสุข และอาจเป็นแรงบันดาลใจให้กับผู้ที่กำลังมองหาเส้นทางชีวิตที่แตกต่างแต่เปี่ยมด้วยความหมาย
หลายคนอาจได้ประกอบอาชีพหรือทำงานตามความฝันของตนเอง แต่สำหรับอีกหลายคน เส้นทางชีวิตอาจนำพาไปสู่เส้นทางที่ไม่เคยตั้งเป้าหมายไว้ในตอนแรก ทว่าโชคชะตา หัวใจที่รักในงาน และความพยายามกลับหล่อหลอมให้พวกเขาเติบโตและพบเส้นทางที่เหมาะสมกับตัวเองในที่สุด
หากถามว่า ถ้าอยากทำงานอยู่ใน Ecosystem ของระบบสาธารณสุข เรามักนึกถึงอาชีพอย่างแพทย์ ทันตแพทย์ เภสัชกร พยาบาล หรือนักวิชาการสาธารณสุข คำตอบที่ได้คงไม่พ้นอาชีพเหล่านี้ แต่หากเราไม่สามารถเป็นหนึ่งในนั้นได้ อาชีพใดอีกบ้างที่จะทำให้เรายังได้มีส่วนร่วมในระบบสุขภาพอย่างมีความหมาย?
การทำงานในโลกของวิศวกรรมไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะการสร้างเครื่องจักรหรือการออกแบบโครงสร้าง หากยังมีสายงานหนึ่งที่ต้องอาศัยทักษะเฉพาะทางสูงและการสื่อสารอย่างใกล้ชิดกับบุคลากรทางการแพทย์ นั่นคือ งานวิศวกรบริการหลังการขายของเครื่องมือแพทย์ และในครั้งนี้ the SPACE มีโอกาสพูดคุยกับ คุณวรพล ทองเพ็ญ เพื่อถ่ายทอดเส้นทางชีวิต การทำงาน และมุมมองต่อวิชาชีพที่เชื่อมโยงกับโลกของการแพทย์อย่างใกล้ชิด ผ่านประสบการณ์จริงที่เต็มไปด้วยแรงบันดาลใจ
ในยุคที่การเข้าถึงข้อมูลยังยาก อินเทอร์เน็ตยังไม่มีใช้แพร่หลายเหมือนปัจจุบัน การเลือกคณะเรียนจึงเป็นการตัดสินใจที่อาศัยความรู้เท่าที่มี และความหวังว่าจะเลือกได้ถูกต้อง
เมื่อลองยื่นสมัครคณะในสายสุขภาพอย่างเทคนิคการแพทย์และสาธารณสุขศาสตร์ แต่ไม่ติดตามที่หวัง ความรู้สึกผิดหวังจึงตามมาอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ด้วยความพยายามและไม่ยอมแพ้ คุณวรพลค้นหาข้อมูลเพิ่มเติมในร้านเกมอินเทอร์เน็ต (ยุคนั้นการต่อเน็ตต้องเสียเงินรายชั่วโมง) จนพบว่าคณะวิศวกรรมศาสตร์ สาขาวิศวกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กำลังเปิดรับสมัครในรอบเก็บตก
ถึงจะไม่ตรงตามที่คาดหวังแต่การเรียนที่คณะวิศวกรรมศาสตร์ สาขาวิศวกรรมเกษตร ก็ได้ปูพื้นฐานความรู้ด้านเครื่องกล ไฟฟ้า ระบบการผลิตและออกแบบเครื่องจักร ซึ่งกลายเป็นทักษะสำคัญที่ช่วยให้เขาทำงานในปัจจุบันได้อย่างดี
หลังเรียนจบช่วงปี 2553 ท่ามกลางสภาวะเศรษฐกิจที่ยังไม่ฟื้นตัวเต็มที่ คุณวรพลเริ่มหางานผ่านเว็บไซต์ JobDB และได้รับการติดต่อจากบริษัท Headhunter สัญชาติญี่ปุ่นที่ทำหน้าที่จัดหางานให้บริษัทญี่ปุ่นในไทย
เส้นทางการทำงานของคุณวรพล ทองเพ็ญ ในบริษัทโอลิมปัส (ประเทศไทย) จำกัด เริ่มต้นจากตำแหน่ง Repair Engineer ประจำศูนย์ซ่อมที่กรุงเทพฯ โดยรับผิดชอบการซ่อมบำรุงเครื่องมือแพทย์ที่ถูกส่งเข้ามาจากโรงพยาบาลต่าง ๆ ทั่วประเทศ รวมถึงบางประเทศเพื่อนบ้าน เช่น ลาวและสิงคโปร์ หน้าที่หลักในช่วงแรกคือการเรียนรู้ซ่อมอุปกรณ์พื้นฐาน เช่น กล้องส่องกระเพาะอาหาร และกล้องส่องทางเดินน้ำดี ก่อนจะค่อย ๆ ไต่ระดับไปสู่การซ่อมโมเดลที่มีความซับซ้อนมากขึ้น งานซ่อมเหล่านี้ไม่เพียงแค่ทำให้เครื่องมือกลับมาใช้งานได้ แต่ต้องซ่อมให้ได้มาตรฐานสูงสุด เพราะเกี่ยวพันโดยตรงกับชีวิตคนไข้
นอกจากนี้ ศูนย์บริการของโอลิมปัสในไทยยังมีบทบาทเป็นศูนย์กลางการซ่อมระดับภูมิภาคอาเซียนบางส่วน รองรับอุปกรณ์ที่ไม่มีศูนย์ซ่อมในประเทศต้นทางอีกด้วย
หลังจากเก็บเกี่ยวประสบการณ์ซ่อมเครื่องมือในศูนย์บริการกว่า 8 ปี คุณวรพลได้รับโอกาสก้าวไปสู่บทบาทใหม่ในตำแหน่ง Field Service Engineer ประจำภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งสำคัญจากงานในศูนย์ซ่อมสู่การทำงานภาคสนามจริง โดยต้องเข้าไปดูแลการใช้งานและบำรุงรักษาเครื่องมือในโรงพยาบาลต่าง ๆ ทันทีเมื่อเกิดปัญหา
การทำงานนอกสถานที่จึงต้องอาศัยทักษะเฉพาะทางสูง ไม่เพียงแต่ด้านเทคนิค แต่รวมถึงการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพกับแพทย์ พยาบาล และเจ้าหน้าที่ เพื่อให้งานบริการดำเนินไปอย่างรวดเร็วและราบรื่นที่สุด
ในฐานะ Field Service Engineer คุณวรพลดูแลเครื่องมือแพทย์หลักหลายประเภท เช่น กล้องส่องกระเพาะอาหาร (Gastroscope), กล้องส่องลำไส้ใหญ่ (Colonoscope), กล้องส่องทางเดินน้ำดี (ERCP Scope) และชุดอุปกรณ์สำหรับผ่าตัดแผลเล็ก (Minimally Invasive Surgery Tools) เครื่องมือเหล่านี้มีความซับซ้อนสูง ต้องอาศัยความรู้ด้านเครื่องกล ไฟฟ้า อิเล็กทรอนิกส์ และเทคโนโลยีการตรวจจับเซลล์ผิดปกติ เพื่อช่วยให้แพทย์วินิจฉัยโรคได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น งานของเขาจึงไม่ใช่แค่ซ่อมเครื่องจักรทั่วไป แต่เป็นการซ่อมเครื่องมือที่มีผลโดยตรงต่อชีวิตคนจริง ๆ
คุณวรพลสรุปความหมายของการทำงานในสายอาชีพนี้ไว้อย่างชัดเจน พร้อมเน้นว่าความมีวินัย ความเข้าใจในกระบวนการทางการแพทย์ และความใส่ใจในรายละเอียด เป็นคุณสมบัติสำคัญที่ต้องมีควบคู่ไปกับทักษะวิศวกรรม
ในสายตาของคนทั่วไป ภาพจำของวิศวกรมักเกี่ยวพันกับการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ ไม่ว่าจะเป็นการออกแบบเครื่องจักร อาคาร หรือเทคโนโลยีใหม่ ๆ อย่างไรก็ตาม เส้นทางการทำงานของคุณวรพล ทองเพ็ญ ได้เผยให้เห็นอีกมิติหนึ่งของวิศวกรรมศาสตร์ นั่นคือการเป็น “Service Engineer” หรือวิศวกรบริการหลังการขาย ที่มีบทบาทสำคัญไม่แพ้ผู้สร้างเครื่องจักรเลยแม้แต่น้อย คุณวรพลอธิบายว่า งานของเขาคือการดูแลเครื่องมือแพทย์ที่ถูกติดตั้งใช้งานแล้ว ให้คงสภาพดีและพร้อมใช้งานอยู่เสมอ โดยเฉพาะในสถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับชีวิตมนุษย์
นั่นหมายความว่างานของเขาไม่ได้เน้นการสร้างสิ่งใหม่ขึ้นมา แต่เป็นการรักษาคุณภาพและประสิทธิภาพของเทคโนโลยีที่มีอยู่ เพื่อสนับสนุนการทำงานของแพทย์และช่วยรักษาชีวิตผู้ป่วยให้ปลอดภัยที่สุด
วิศวกรบริการอย่างเขาต้องมีทักษะหลากหลาย ไม่เพียงแต่เข้าใจโครงสร้างและระบบของเครื่องมือแพทย์ แต่ยังต้องสามารถวิเคราะห์ปัญหาเฉพาะหน้าได้อย่างแม่นยำ มีการสื่อสารที่ดีเพื่อประสานงานกับทีมแพทย์ พยาบาล และฝ่ายเทคนิคในโรงพยาบาล คุณวรพลเน้นว่า งาน Service Engineer ไม่ได้เป็นเพียงแค่การแก้ไขปัญหาเทคนิค แต่ยังต้องมีความเข้าใจอย่างลึกซึ้งถึงกระบวนการทำงานทางการแพทย์ และตระหนักอยู่เสมอว่าเบื้องหลังเครื่องมือเหล่านี้คือความหวังและชีวิตของผู้ป่วย
ถ้อยคำของเขาได้สะท้อนภาพใหม่ของคำว่า ‘วิศวกร’ อย่างชัดเจน — ในบทบาทของผู้ดูแลชีวิต ด้วยมือที่ทั้งเชี่ยวชาญและใส่ใจยิ่งกว่าผู้สร้างเสียอีก
ในการปฏิบัติงานในฐานะ Field Service Engineer คุณวรพล ทองเพ็ญ ต้องประสานงานอย่างใกล้ชิดกับแพทย์ พยาบาล และเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลในหลายสถานการณ์ โดยเฉพาะในเคสที่มีการผ่าตัดหรือส่องกล้อง คุณวรพลเล่าว่า
การทำงานในสภาพแวดล้อมเช่นนี้ต้องอาศัยความละเอียดรอบคอบสูง ความเข้าใจในกระบวนการทางการแพทย์ และการสื่อสารที่แม่นยำเพื่อไม่ให้เกิดความผิดพลาดที่อาจส่งผลกระทบต่อชีวิตผู้ป่วย
เหตุการณ์หนึ่งที่คุณวรพลยังจดจำได้ดี คือการเข้าไปให้บริการในโครงการคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่ ซึ่งมีการตรวจเชิงรุกในโรงพยาบาลของรัฐ ระหว่างการทำหัตถการ คนไข้รายหนึ่งเกิดภาวะลำไส้ทะลุอย่างกะทันหัน
คุณวรพลกล่าวด้วยน้ำเสียงจริงจัง ประสบการณ์ครั้งนั้นทำให้เขาตระหนักอย่างลึกซึ้งว่างานของเขาไม่ใช่แค่การซ่อมเครื่องมือ แต่เป็นการช่วยสนับสนุนชีวิตของผู้ป่วยให้ได้มีโอกาสรอดพ้นจากวิกฤติอย่างแท้จริง ความท้าทายและอุปสรรคในสายงาน: เมื่อการสื่อสารคือเส้นบาง ๆ ระหว่างชีวิตกับความสูญเสีย
ในสายตาคนทั่วไป งานของวิศวกรอาจดูเหมือนเป็นเรื่องของเครื่องจักรและเทคโนโลยีเท่านั้น ทว่าในบทบาทของคุณวรพล ทองเพ็ญ วิศวกรบริการหลังการขายสายเครื่องมือแพทย์ ความท้าทายสำคัญที่ซ่อนอยู่และคนภายนอกอาจไม่เคยนึกถึง คือ “การสื่อสาร” (Communication) การทำงานของเขาต้องประสานงานกับหลายภาคส่วน ตั้งแต่ผู้ใช้งานจริงอย่างแพทย์และพยาบาล ไปจนถึงฝ่ายบริหารโรงพยาบาลในระดับต่าง ๆ คุณวรพลเน้นย้ำว่า แต่ละระดับต้องใช้ทักษะการเจรจาและการสื่อสารที่แตกต่างกันอย่างละเอียดอ่อน
ความท้าทายในงานของเขาจึงไม่ใช่แค่การแก้ไขเครื่องมือ แต่รวมถึงการส่งต่อข้อมูลที่ถูกต้อง รวดเร็ว และปลอดภัย เพื่อสนับสนุนการตัดสินใจของทีมแพทย์อย่างมีประสิทธิภาพ
ปัญหาที่หนักที่สุดในการทำงานที่คุณวรพลเคยเผชิญ ก็คือปัญหาเรื่องการสื่อสารภายในองค์กรเอง ซึ่งในบางช่วงเวลาต้องรับมือกับความขัดแย้งหรือความเข้าใจไม่ตรงกันระหว่างทีมงานจากหลากหลายฝ่าย เขาเล่าว่า
การแก้ไขปัญหานี้จำเป็นต้องอาศัยทั้งทักษะการเจรจา การฟังอย่างตั้งใจ และการรักษาความชัดเจนในการส่งข้อมูลทุกขั้นตอน โดยเฉพาะในสถานการณ์เร่งด่วน เช่น การให้บริการเครื่องมือระหว่างการผ่าตัด ซึ่งหากเกิดข้อผิดพลาดแม้แต่น้อย ผลลัพธ์อาจหมายถึงชีวิตของผู้ป่วย คุณวรพลจึงสรุปว่า การสื่อสารอย่างถูกต้อง รวดเร็ว และเข้าใจกันได้ คือแก่นแท้ที่ยืนอยู่เบื้องหลังความสำเร็จของทุกภารกิจในสายงานนี้
สำหรับเด็กหรือคนรุ่นใหม่ที่อยากทำงานด้านวิศวกรรมเครื่องมือแพทย์ คุณวรพล ทองเพ็ญ แนะนำว่า หากตั้งใจจริง ควรเริ่มต้นด้วยการศึกษาในสาขาที่เกี่ยวข้องโดยตรง เช่น วิศวกรรมชีวการแพทย์ (Biomedical Engineering) ซึ่งปัจจุบันมีเปิดสอนในหลายมหาวิทยาลัย อาทิ มหาวิทยาลัยมหิดล มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ หรือมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
ทั้งนี้ แม้ว่าจะไม่ได้จบตรงสายก็ยังสามารถเข้าสู่สายงานนี้ได้ หากมีทักษะและประสบการณ์ที่เกี่ยวข้องกับงานบริการเครื่องมือแพทย์โดยตรง
เมื่อพูดถึงทักษะที่จำเป็นในการเป็นวิศวกรเครื่องมือแพทย์ คุณวรพลเน้นว่า สิ่งสำคัญที่สุดคือ “ตรรกะ” (Logic) ในการคิดวิเคราะห์ เพื่อหาสาเหตุและแนวทางแก้ไขปัญหาได้อย่างแม่นยำ นอกจากนี้ ยังต้องมีทักษะด้านการสื่อสารที่ดีเยี่ยม
สำหรับโอกาสในการเติบโตในสายงาน คุณวรพลเล่าว่า วิศวกรเครื่องมือแพทย์สามารถพัฒนาตัวเองไปสู่หลายทิศทาง ทั้งด้านงานบริการหลังการขาย (Service Engineer) งานขายและสนับสนุนทางเทคนิค (Technical Sales) งานบริหารโครงการ งานพัฒนาผลิตภัณฑ์ หรือแม้แต่งานบริหารระดับสูงในบริษัทเครื่องมือแพทย์
เมื่อถามถึง “ความสุข” ในการทำงานที่ยึดถือมานานกว่า 15 ปี คุณวรพลตอบด้วยน้ำเสียงจริงใจว่า ความสุขของเขาเกิดจากการได้ทำหน้าที่ของตัวเองให้ดีที่สุดโดยไม่เบียดเบียนคนอื่น และยังสามารถช่วยเหลือผู้อื่นได้ด้วย
ท้ายที่สุด เขาเล่าถึงโมเมนต์ที่ทำให้รู้สึกว่า “เรามาถูกทางแล้ว” นั่นคือการได้เห็นว่าการทำงานของเขามีส่วนช่วยให้การรักษาผู้ป่วยดำเนินไปได้อย่างปลอดภัยและราบรื่น
เรื่องราวของคุณวรพล ทองเพ็ญ เป็นบทพิสูจน์ให้เห็นอย่างชัดเจนว่า “โชคชะตาอาจเป็นเพียงจุดเริ่มต้น” แต่สิ่งที่กำหนดเส้นทางชีวิตที่แท้จริง คือการเรียนรู้ ลงมือทำ และไม่หยุดพัฒนาตนเองตลอดเวลา ไม่ว่าต้นทางจะเริ่มจากความผิดหวังหรือการเดินผิดทางเพียงใด หากเรายืนหยัด พากเพียร และเปิดใจก้าวไปข้างหน้า เส้นทางที่เหมาะสมกับเราย่อมปรากฏขึ้นอย่างแน่นอน
จากเด็กต่างจังหวัดที่เคยผิดหวังในเส้นทางการศึกษา สู่การเป็นวิศวกรอาวุโสที่มีบทบาทสำคัญในบริษัทระดับโลก เส้นทางชีวิตของคุณวรพลสะท้อนคุณค่าของการไม่ยอมแพ้ต่ออุปสรรค และไม่หยุดเติบโตในทุกช่วงเวลา “ไม่ต้องกลัวว่าทางที่เรียนมากับทางที่ทำงานจะไม่ตรงกัน ขอแค่มีพื้นฐานที่ดี รู้จักพัฒนาตัวเอง และเรียนรู้อยู่เสมอ เราก็สามารถสร้างเส้นทางของตัวเองได้แน่นอนครับ” เขาย้ำด้วยน้ำเสียงที่เต็มไปด้วยความเชื่อมั่นและมุ่งมั่น
และนี่คือหัวใจสำคัญที่ the SPACE อยากถ่ายทอดผ่านคอลัมน์ OCCU-PLAY-TION — โลกของการทำงานกว้างใหญ่กว่าที่เราคิด และไม่มีเส้นทางไหนที่ไร้ความหมาย ขอเพียงเรามุ่งมั่น รักในสิ่งที่ทำ และไม่หยุดเรียนรู้ ทุกอาชีพ ทุกเส้นทางล้วนมีคุณค่าในตัวเอง และอาจกลายเป็นบทบาทสำคัญในการเปลี่ยนแปลงโลกใบนี้ไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง
เชื่อในพลังของการเรียนรู้ที่ไม่รู้จบ สนใจสำรวจเรื่องราวที่เชื่อมโยงผู้คน วิถีชีวิต สังคม และวัฒนธรรม โดยเฉพาะรากเหง้าอีสาน ชื่นชอบการเดินทางเพื่อเปิดโลกใหม่ ๆ และชอบคลายเครียดด้วยทำอาหาร